Amerika’dan dost olmaz

Türkiye’nin bölgede hızla büyüyen önemli bir aktör haline gelmesi, IMF borcunun ödenmesi ve dışa bağımlılığı azaltacak adımları atmasıyla operasyonların ardı arkası kesilmedi. 36 yıl ambargo uyguladığı İran ile ticaret yapmanın yollarını arayan ABD, bu ülkeyle olan ticareti yüzünden Türkiye’yi çeşitli yollar ile hedef aldı. 17/25 Aralık ve 15 Temmuz darbe girişimlerini gerçekleştiren terör örgütü FETÖ ile Suriye’deki terör koridoruna da sahip çıkan ABD’nin güvenlik endişelerini bahane ederek Türkiye’ye vize ambargosu başlatması; iki ülke arasındaki en ciddi kriz olarak kayıtlara geçti.

DARBENİN BAŞARISIZLIĞINI BEKLEDİLER

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) içerisine sızan Fetullahçı teröristler tarafından gerçekleştirilen 15 Temmuz gecesi olaylar devam ederken AK Parti Hükümeti, ‘bunun bir ‘darbe girişimi’ olduğunu belirterek Amerika’dan seçilmiş hükümete desteğini açıklamasını talep etti. Washington yönetimi ise, beklenen o açıklamayı darbenin başarısızlığa uğrayacağı belli olmaya başlayınca yaptı. İlk kriz fişeğini ateşleyen ABD, sonraki aylarda 15 Temmuz darbe girişiminin mimarı FETÖ’nün elebaşı Gülen’i iade etmemekte diretti. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından terör örgütü FETÖ lideri Gülen’i iade etmemek için elinden geleni yapan ABD, “Hukuk sistemimize aykırı” bahanesiyle teröristbaşına ev sahipliği yaptı. Gülen’in darbe ile ilişkisine dair dosya üzerine dosya oluşturuldu ancak bugüne kadar ABD’den olumlu bir cevap gelmedi. ABD’nin bugüne kadar yaptığı tek şey, Türkiye’den yükselen tepkileri dindirmek adına konu ile ilgili göstermelik bir heyet göndermek oldu.

MİLLİ SAVUNMAYA REST

Son dönemde ise müttefiklerinin silah ambargolarıyla karşı karşıya kalan Türkiye, gözünü milli silah ve mühimmatlara çevirdi. Savunma sanayinde millileşme hamlesini 2002 yılında başlatan Türkiye, önemli ilerlemeler kaydetti. Ancak batılı ülkeler türlü oyunlarla millileşmenin önüne set çekti. Milli akıllı mühimmat HGK’nin seri üretimini engellemek isteyen ABD, JDAM mühimmatının fiyatında büyük indirime gidince seri üretim askıya alındı. 

Mart 2016’da İran’a karşı yaptırımları delmek suçlamasıyla tutuklanan Rıza Sarraf’a yönelik soruşturmaya Ankara’nın tepkisini çeken başka isimler de eklendi. ABD adli makamları, Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla ve Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın tutukluluğunu istedi. Çağlayan’la ilgili karara Erdoğan, “Bu adımı Türkiye Cumhuriyeti devletine yönelik bir adım olarak değerlendiriyorum” sözleriyle tepki gösterdi.

ERDOĞAN’IN KORUMALARINA SORUŞTURMA

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 16 Mayıs 2017’deki Washington ziyaretinde, Türk Büyükelçiliği önünden toplanan PKK destekçisi bir grup, Erdoğan’a hakaret etti. ABD polisinin müdahale etmemesi üzerine harekete geçen Cumhurbaşkanlığı korumaları, PKK yandaşlarına müdahale etmek zorunda kaldı. Amerikan medyasında uzun süre gündem olan ortaya çıkan görüntüler ile ilgili adli makamların yürüttüğü soruşturmada, Erdoğan’ın 12 koruması hakkında 15 Haziran’da tutuklama kararı çıktı ve ülkeye girişleri halinde yakalanmalarına karar verildi.

KANTARIN TOPUZ’U KAÇINCA…

ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu görevlilerinden Metin Topuz’un geçen hafta tutuklanması iki ülke arasındaki krizin şimdilik son halkası. ABD’nin saha ajanlığını yürüten Topuz’un 17-25 Aralık 2013’teki kumpası ile 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin davalarda yargılanan eski polis müdürleri ve askerler, firari eski savcı Zekeriya Öz ile irtibatı tespit edilmesinin ardından tutuklanması; ABD’yi rahatsız etti. Amerika’nın suçüstü yakalanmasıyla doruk noktasına yükselen krizde, ABD diplomat olmayan konsolosluk görevlilerine soruşturma açılmasını bahane ederek, Türkiye’ye vize ambargosu başlattı. 

TERÖR ÖRGÜTÜNE “SİLAH” VERDİLER

- Türkiye’nin Suriye politikası ve terör örgütleriyle mücadele konusunda ABD ile en çok ayrıştığı konu, DEAŞ’a karşı verilen savaşta oldu. ABD nezdinde de terör listesinde yer alan PKK’nın Suriye uzantısı olarak görülen YPG’nin Washington tarafından silahlandırılması, Ankara’nın tepkisine neden oldu. Kendi sınırında bir terör koridoru oluşmasına engel olmak isteyen Türkiye, Ağustos 2016’da bölgede başlattığı Fırat Kalkanı Harekatı ile hem DEAŞ’la hem de YPG ile savaştı. Türkiye her fırsatta en üst düzeyde Beyaz Saray’ın bu stratejiden vazgeçmeye davet etse de, istediği sonucu alamadı.