‘Gece müdahale edemeyiz’, ‘Türbülansta uçamayız’ mazeretleri üreten, pilot yetiştirmekten aciz THK için seferber oldular

Türkiye’nin birçok bölgesinde çıkan yangın felaketine karşı devlet tüm imkanlarını söndürme faaliyetleri için seferber ederken, başını CHP’nin çektiği Zillet İttifakı, Türk Hava Kurumu (THK) üzerinden çürük algı operasyonu gerçekleştiriyor. CHP’nin kurtarıcı gibi lanse ettiği THK uçaklarının, yangın söndürme çalışmalarındaki başarısızlığı ve çürümüşlüğüyle nam saldığı tespit edildi

13 uçağın 5’i hurdaya

1925 senesinde kurulan Türk Hava Kurumu bir vakıf olarak pilot eğitimi, yangın söndürme, paraşüt atlayışı, hava taksi gibi vazifeler icra ediyor. Edinilen bilgilere göre; THK önceki yıllarda İstanbul, Çanakkale ve İzmir’de konuşlandırdığı 13 adet M-18 Dromader yangın söndürme uçağını, yangınların arttığı yaz sezonunda Çevre ve Orman Bakanlığı’na kiralıyordu. Bünyesinde 54 uçağı bulunan THK, bunların 13’ünü yangın söndürme uçağı olarak kullanıyordu. Ancak yalnızca 5’ini havalandırabiliyordu. İlk defa 1986 yılında uçurulan tek motorlu M-18 Dromader marka uçaklarla yangınlara müdahale eden THK’nın bu araçlarının su kapasitesi sadece 2 bin 200 litre. Günümüzde kullanılan 6 adet Beriev BE 200 uçakları saatte 84 ton su atabiliyor.

Kendini yenileyemedi

28 Şubat sürecinde Aralık 1999 tarihinde alınan kararla Kurban Bayramı’nda milletin kestiği kurbanların derilerinin zorla el konularak aktarıldığı THK, bu derileri en büyük gelir kaynaklarından biri olarak hanesine yazdırıyordu. Her yıl yaklaşık 2 milyonu aşkın deriyi milletten zorla alan THK, bunun karşılığında kendisini yenileyemeyip doğru düzgün hizmet üretememeye başladı. 2010’lu yıllara doğru adeta kamburlaşan THK, söndürme çalışmalarındaki başarısızlıklarla sık sık gündeme geldi.

Gece uçamıyor

AK Parti iktidarının yangın söndürme konusunda profesyonel sisteme geçilmesi için düğmeye basmasının öncesindeki THK acziyetlerinin en mühimini Ağustos 2008’deki Antalya yangını oluşturdu. Cumhuriyet tarihinin en büyük orman yangınları arasında gösterilen Antalya yangını haftalarca sürdü. Söndürme çalışmalarında yer alan THK’nın 5 uçağı gece uçuş yapamadığı için yangına sadece gündüz vakitlerinde müdahale edilebildi.

Yangın söndürme filosunun yetersizliğine karşı dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, “Filoyu yenileyin, gece uçabilecek, yangın söndürebilecek uçak ve helikopterler alınsın” talimatını dönemin Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ile Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a görev verdi.

Rüzgâr var yine uçamıyor

Benzer tablo, Eylül 2008’deki Çanakkale Bayramiç yangınında da yaşandı. Gavurgerdeği mevkisindeki ormanlık alandaki yangında Orman Bölge Müdürlüğü’nün söndürme çalışmalarında kullanmak istediği 4 THK uçağı “türbülans oluştuğu için uçamazlar” denilerek havalanmadı. Çalışmalar yalnızca 2 helikopterle sürdürülebildi.

Pilotlar bir bir kaçtı

2005-2008 döneminde THK bünyesindeki pilotların sayısı büyük oranda azaldı. Ücret azlığı nedeniyle pilotlar piyasadaki özel firmalara kaçtı. 2006’da THK’da pilot maaşları 2 bin 500 TL’den başlarken, özel sektörde bu rakam 7 ila 12 bin TL idi.

Eğitim uçağı bile yok

THK’nın son yıllarda yangın pilotu sayısını da artıramadığı belirlendi. Yangın söndürme eğitiminde kullanılmak üzere çift kumanda iki kişilik uçak, THK envanterinde bulunmuyor. THK’nın bünyesindeki M-18 uçakları ise tek kişilik ve eğitime uygun değil.

Motorunu sökmüşler

Halihazırda THK’nın elinde 9 uçak var. Bunların sadece 5’i uçabilir vaziyette. Çünkü diğer 3 uçak hurdaya çıkmış durumda ve yedek parça olarak motoru dahi söküldüğü Bakan Bekir Pakdemirli tarafından açıklandı.