Milli muharip uçağın tasarlandığı tesise girildi! Türkiye'yi uçuracak ekip 7/24 mesaide
GÜNDEM2023’te hangardan çıkacak milli savaş uçağı (MMU) için inşa edilen mühendislik merkezine ilk kez girildi. 65 bin metrekare kapalı alan ve 9 bloktan oluşan 2 bin 300 mühendis kapasiteli binada 7/24 mesai var. Her türlü ihtiyacın karşılanabileceği “yaşayan bina” olarak tasarlanan merkezde güvenlik üst düzeyde. 20 bin parçadan oluşacak milli muharip uçak için 2 bin mühendis-teknisyen, 7/24 çalışıyor. Her bir mühendis sadece yetkili olduğu kısma girebiliyor. Bizi önce milli jetin maketi karşılıyor. ‘Taşıyıcı omurga’, ‘omurga kirişi’ ve ‘basınç duvarı’ dikkatimizi çekiyor...
Türkiye, savunma alanında geçtiğimiz perşembe günü tarihi bir güne tanıklık etti. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı koordinesinde yürütülen Milli Muharip Uçak (MMU) projesi kapsamında TUSAŞ içinde özel bir alanda inşa edilen mühendislik merkezinin de aralarında bulunduğu tesisler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle açıldı.
Mühendislerin milli savaş uçağı için gecesini gündüzüne katarak çalışacağı merkezi gezdik. 65 bin metrekare kapalı olanı ve 9 bloktan oluşan merkez, TUSAŞ’ın içerisinde olmasına rağmen etrafı çevrilmiş durumda. Güvenlik noktasından geçtikten sonra merkeze girişte bizi milli jetin maketi karşılıyor.
Yine giriş bölümünde sergilenen milli savaş uçağına ait parçalar hemen dikkatimizi çekiyor. Bu parçalar ise taşıyıcı omurga (orta gövde-kanat ara yüzünü sağlayan ve ana yük taşıyıcı parça), omurga kirişi (ön gövde omurga yapısını oluşturan ana yük taşıyıcı parçası) ve basınç duvarı (kokpit arka basınç duvarını oluşturan ana taşıyıcı parça). 220 milyon TL yatırımla oluşturulan Türkiye’nin beka projesinin yönetileceği merkez, adına yakışır şekilde gösterişli.
Teknoloji ile donatılan merkezdeki üst düzey güvenlik ise dikkat çekiyor. Mühendislerin çalıştığı alana sadece yetkili kartı olanlar girebiliyor. Ayrıca her bir mühendis de sadece yetkili olduğu kısma giriş yapabiliyor. Kapılarda da zaten “kontrolü bölge, sadece yetkili personel girebilir” uyarısı yer alıyor. Merkezde, kripto odalarından VİP toplantı odalarına, seminer salonlarından simülasyon merkezine birçok özel alan da var. Ancak güvenlik sebepleriyle buraların birçoğuna giremiyoruz.
Milli Muharip Uçak için 2 bin civarı mühendis ve teknisyen, 7/24 esasına göre çalışıyor. Uçak, 20 bin parçadan oluşacak. Her biri kritik öneme sahip parçaların çizimi de işte burada yapılıyor. Yine yazılım ve tasarım işi de buradaki mühendislerin elinden çıkıyor. Yani mühendisler yazılımdan kritik sistemlere kadar yerli ve milli mühendislik tecrübesini MMU’da birleştirmiş durumda. Çalışanların zinde kalması için her detay düşünülmüş, adeta “yaşayan bina” inşa edilmiş. Mühendislere binadan çıkmadan çalışma imkanı sağlanmış. Bunun içinde spor merkezinden yemekhaneye, yeşil alanlardan tıp merkezine birçok sosyal alan bulunuyor. Ayrıca binadaki otonom kütüphane de dikkatimizi çekiyor. Türkiye’nin ilk otonom kütüphanesi olan ve Vecihi Hürkuş’un ismini taşıyan kütüphanede, havacılık, uzay ve bilgisayar mühendisliği, bilim, edebiyat, felsefe ve psikoloji alanlarında sayısız eser bulunuyor.
Yine inşaatı devam eden başka bir tesis ise merkezin hemen arkasında yer alan hangar. Üretim merkezinden çıkan uçak hangara girecek. Bir nevi burada son testleri yapılacak. Daha sonra da motor çalışır vaziyette uçak hangardan çıkarılacak. İlk uçağın ise Çanakkale zaferinin yıldönümü olan 18 Mart 2023’te hangardan çıkarılması hedefleniyor. Daha sonra da yer testleri devam edecek ve nihayetinde 2025’te ilk uçuş gerçekleştirilecek. Milli savaş uçağı 2029’da da göklerdeki yerini alacak. Dünyanın birçok ülkesinde çeşitli şirketlerde görev alan Türk mühendisler Türkiye’nin havacılık ve savunma alanındaki önemli projeleri için “nasıl bir katkı sunabiliriz” diye milli şirketlerle iletişim halinde. Ayrıca söz konusu mühendisler, Türk savunma sanayiinin marka projelerinden biri olan Milli Muharip Uçak Projesi’nin bir parçası olabilmek başvuru yapıyor. Halihazırda yurt dışı kariyerini bir kenara bırakıp Türkiye’ye dönen ve bu projede görev alan birçok mühendis bulunuyor. Başvuruların yanında yenilerini kazandırmak için görüşmeler de devam ediyor.
Mühendislik merkezinin hemen yanında rüzgar tüneli ile üretim merkezinin inşaat çalışmaları sürüyor. Rüzgar tüneli, Avrupa’nın ikinci Türkiye’nin en büyüğü olacak. Mühendislik çalışmalarının ardından milli jetin montaj işlemleri de işte bu üretim merkezinde gerçekleştirilecek. Milli Muharip Uçak Projesi’nde şu ana kadar gövdeyi oluşturan 2 bin ana taşıyıcı parçanın 1000’den fazlası üretime gönderilmiş durumda. Mart sonu itibariyle ana yapı parçalarının tamamı üretime gönderilmiş ve gövde montaj faaliyetleri için hazırlıklar başlamış olacak.
İlginizi Çekebilir