Irak’la Türkiye’yi birleştirme hamlesi

Evet, 1930’lu yıllarda Irak ve Türkiye’nin konfederasyonu gündemdeydi. Bu idealin peşinden giden kişi ise Irak Genelkurmay Başkanı Bekir Sıtkı Paşa’ydı.  Beklenmeyen bir şey oldu ve bu devrimin hazırlıklarına son hız devam eden Paşa’nın bütün çabası sonuçsuz kaldı.

İNGİLİZ HİMAYESİNDEKİ IRAK PLANI

Irak o dönemlerde İngilizlerin sömürgesi altında bir krallıktı.  British Petroleum Şirketi’nin çıkarmaya başladığı petrolün üretimi her sene artıyor ve İngilizler Irak’ta eskisinden de fazla söz sahibi oluyordu. Kağıt üzerinde kalan krallık sonrası Türkiye-Irak Konfederasyonu’nun hayata geçebilmesi için çalışanların başında Başbakan Hikmet Süleyman ile Genelkurmay Başkanı Bekir Sıtkı Paşa vardı.

TÜRKİYE- IRAK KONFEDASYONU

Türkiye ve Irak’ın ilişkileri hiç görülmediği kadar ilerleme kaydediyordu. İki ülke oldukça yakınlaşmıştı. Bunu sağlayan ikili sık sık Ankara’ya seyahat ediyor, Mustafa Kemal ve İnönü ile gizlice görüşüyordu. Neredeyse tüm hazırlıkları tamamlanan federasyonun resmileşmesine ramak kalmıştı.

İSTİHBARAT GİZLİ GÖRÜŞMELERİ ÖĞRENDİ

İngilizlerin istihbaratı Ankara’da gerçekleşen gizli görüşmeleri öğrendi. Tabii bu fikir İngiltere’nin oldukça canını sıkmıştı. Ülkenin ve petrollerinin derdine düşen İngiliz durur mu; ne kadar hain planı varsa bu fikri ortadan kaldırmak için uygulayacaktı.

SON KARAR GÖRÜŞMESİ ANKARA’DAYDI

Ankara ile görüşmeleri tamamlanan Türkiye- Irak Konfedasyonu halka ilan edilmeden önce, Ankara’da son bir resmi görüşme yapılacaktı.

BEKİR SIDKI PAŞA YOLA ÇIKTI

Bekir Sıdkı Paşa 1937 Ağustos’unun son haftasında gerçekleşecek toplantıya gitmek için hazırdı. O yıllarda Bağdat’tan uçak seferleri direkt yapılamıyor, uçağın aktarma yaparak benzin alması gerekiyordu.

MUSUL’A VARDI AMA…

Sıdkı Paşa 11 Ağustos 1937 sabahı Bağdat’tan ayrılarak ilk aktarmayı Musul’da yaptı. Paşaya Irak Hava Kuvvetlerinin üst düzey komutanlardan Muhammed Ali Cevad eşlik ediyordu. Askeri havaalanın misafirhanesine yerleşen komutanlardan beklenmedik bir haber geldi.

İKİ EL SİLAH SESİ YÜKSELDİ

Geceleyin Musul’da iki el ateş sesi yükseldi. Evet, tam tahmin ettiğiniz gibi paşa ve Muhammed Ali Cevad komutan vuruldu! İkisi de kanlar içinde yere yığılarak oracıkta can verdi.

İNGİLİZLERİN SUİKASTİNE KURBAN OLDULAR

Böylece Türkiye - Irak rüyası da yalan oldu. Hainler elini çabuk tutmuş, otele gizlice soktukları İngiliz ajanlarını devreye sokmuştu. Suikaste kurban giden paşa ortadan kaldırılınca İngiltere emellerine ulaştı. Emellerine ulaşmak için durmak bilmeyen İngiltere daha sonra Kral Gazi'yi de ortadan kaldırıp Irak'ın bütün petrolünü kontrolü altına aldı.

KATİLLERİ BULUNAMADI

Olaydan sonraki günlerde Irak bir keşmekeşin içine girdi. Ayaklanmalarla darbeler birbirini takip etti ama Paşa'nın katilleri bir türlü bulunamadı.