Libya-Türkiye anlaşması yürürlükte! Petrol Bakanı'ndan flaş sözler: Avrupa'nın gaz sorununu çözebiliriz

Türkiye ile Libya arasında imzalanan ve Yunanistan ile Mısır'ı hayli rahatsız eden enerji anlaşması yürürlükte... Ekim ayında imza konulan mutabakat muhtırası 10 Ocak'ta Trablus İdare Mahkemesi'nce iptal edilmişti. Libya Petrol Bakanı Muhammed Avn, iki ülke mutabakatının bir 'ön anlaşma' ve 'niyet beyanı' olduğuna dikkat çekerek "Süreç faal, carî, geçerli ve işliyor" dedi. 

Libya Petrol Bakanı Muhammed Avn

İngiltere merkezli Middle East Eye adlı haber portalına konuşan Avn, anlaşmanın Libya çıkarları açısından hiçbir olumsuz etkisi bulunmadığına vurgu yaptı ve sözkonusu mutabakatın ülkenin komşularını da hedef almadığını söyledi.

Mevcut siyasî gerilimler nedeniye Ankara-Trablus arasında ekim ayında imzalanan muhtıraya gereğinden fazla anlam yüklendiğini kaydeden Libyalı bakan şunları söyledi: 

"Birincisi, bu bir keşif anlaşması değil, bir mutabakat zaptı (MOU)... İkincisi, taahhüt niteliğinde değil, taraflardan herhangi birini bağlamıyor. Bu sadece bir niyet mektubu; büyük ölçüde her iki tarafın planlarına ve beklentilerine bağlı. Bu mutabakat doğası gereği herhangi bir yasayı ihlal etmiyor ve dolayısıyla halen geçerlidir."

AMERİKA ORADA TÜRKİYE'YE MECBUR 

CIA Direktörü William Burns ve Libya Başbakanı Abdülhamid Dıbeybe 

10 Ocak'ta tartışmalara yol açan mahkeme kararının ardından Libya Başbakanı Abdülhamid Dıbeybe, "Türkiye ile ekonomik, siyasi ve askeri alanlarda işbirliğinin sürmesi kaçınılmaz" demişti. 

Libya gaz ve petrolünün Avrupa güvenliği açısından önem kazanması CIA Başkanı William Burns'ün devreye girmesiyle sonuçlanmış, 13 Ocak'ta Trablus'a gelerek Başbakan Abdülhamid Dıbeybe ile görüşen Burns, 'enerji kaynaklarının istikrarlı biçimde kullanımı için Trablus yönetimini destekledikleri' mesajı vermişti.

Ardından Libya doğusundaki darbeci Halife Hafter'le görüşen ve sonrasında Mısır'da darbeci Abdülfettah Sisi ile bir araya gelen CIA Başkanı'nın, bir süredir 'savaş' çağrılarında bulunan Hafter-Sisi kanadına 'barış ve istikrar için istekli olmaları yönünde uyardığı' belirtilmişti. 

MİT Başkanı Hakan Fidan ve Libya Başbakanı Abdülhamid Dıbeybe

Bu gelişmelerin ardından MİT Başkanı Hakan Fidan da Libya'ya giderek Trablus'ta hem Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi hem de Başbakan Abdülhamid Dıbeybe ile görüşmüştü. Gelişmeler Libya'da kısa vadede iç savaş riskinin düştüğünü gösteriyor. Darbeci Hafter kanadındaki Rus Wagner askerlerinin ülkeyi terk etmelerini isteyen Washington, Trablus-Ankara ekseniyle işbirliği yapmaya mecbur kaldı.

AVRUPA'NIN GAZ SORUNUNU ÇÖZEBİLİR 

Afrika'nın kanıtlanmış en zengin ham petrol rezervlerine sahip Libya ile ekim ayında imzalanan mutabakat, Türkiye'nin hem karada hem de denizde Libya'nın doğalgaz kaynaklarını ortaklaşa çıkarabilmesine olanak sağlıyor. Libya aynı zamanda doğalgaz kaynakları bakımından da zengin bir ülke. 53 trilyon metreküplük rezerviyle bu konuda Kara Kıta'da 5. sırada bulunuyor. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu başkanlığındaki heyet ekim ayında Trablus'a adeta çıkarma yapmıştı.

Günde yaklaşık 1,2 milyon varil petrol üretiminin yapıldığı Libya, ürettiği gazın büyük kısmını da Greenstream boru hattı üzerinden İtalya'ya aktarıyor. İngiliz BP ve İtalyan Eni'nin yeni yatırımlar planladığı ülke, Avrupa'nın petrol ve gaz sorununu çözme yolunda önemli bir aktör haline gelebilir. 

Libya Petrol Bakanı Muhammed Avn, "Kesinlikle Rusya ve Katar gibi büyük gaz rezervlerine sahip değiliz ama yine de hatırı sayılır miktarda rezervimiz var. Kapasite geliştirilirse Libya gazı, Avrupa'daki Rus gazının yerini alabilir" diyor.