Mahmut Hoca kararlı: Milli Muharip Uçak motorunu Türkiye'de yapacağız

KIZILELMA ve ANKA-3'e güç vermesi beklenen TEI-TF6000 motorunun ardından daha büyük ölçekteki TEI-TF10000 motor üretilecek. Eskişehir'de kurulu TUSAŞ Motor Sanayii (TEI) Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, bu iki motorun Milli Muharip Uçak için yerli motor üretiminin önünü açacağını belirtiyor. 

Akşit, Türk havacılığının çılgın projesi olarak görülen MMU'ya güç verecek yer motor için 200'den fazla mühendisin ter döktüğünü belirtti. 

Halihazırda yerli ve milli imkanlarla tamamlama aşamasına geldikleri TEI-TF6000'in gerçek anlamda bir askeri turbofan motoru olduğunu hatırlatan Akşit, "TF6000 dünyanın en gelişmiş motorlarından biri olacak" dedi. Akşit, şöyle konuştu:

Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit

BU BİR SAVAŞ UÇAĞI MOTORU

"Küçük ölçekli de olsa bir savaş uçağı motoru. Tamamen özgün olarak TEI tarafından tasarlanıp geliştirildi. Milli Muharip Uçak için çok daha yüksek isterleri olan, teknolojinin en üst noktasında bir motor isteniyor. Dünyanın en gelişmiş motorlarından biri olacak. Adım adım gidiyoruz. TEI-TF6000 ve TEI-TF10000 bizim için öğrenme motorlarıdır. Teknoloji geliştirme, validasyon ve yetenek kazanma motorları... 

Motorlarımız, Milli Muharip Uçak'ın motorunun Türkiye'de yapılabilmesi için çok önemli bir adım. Ekibimize ciddi özgüven kazandırdı. Artık, Milli Muharip Uçağın motorunu Türkiye'de yapabileceğimizi biliyoruz. Art yakıcısız 6 bin ya da 10 bin librelik bu motor hem KIZILELMA'da hem TUSAŞ'ın yeni geliştirdiği İHA olan ANKA-3'te, gerekirse hızlı milli hücumbotlarda çok yönlü kullanılabilecek, milli ekonomiye katkısı olacak güzel bir motor olacak."

Milli Muharip Uçak

İHALE SÜRECİ BAŞLAMASA DA BİZ BAŞLADIK 

Mahmut Faruk Akşit, Milli Muharip Uçağın motoruyla ilgili ihale sürecinin tamamlanmadığını dile getirerek buna rağmen TEI'nin Türkiye'de partnerleriyle bu motoru geliştirmek için çalışmalara başladığını vurguladı. MMU'nun motoru için ekip kurduklarına değinen Akşit, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Şu anda tam gaz çalışıyoruz. Milli Muharip Uçağın motoruna vakit ayıran, sadece bu motorla ilgilenen mühendislerimizin sayısı geçtiğimiz yıldan bu yana 200'ü aştı. MMU tasarım çalışmalarında resmi ihale süreci tamamlanmamış olsa da biz başladık. TEI-TF6000 ve TEI-TF10000 motorları, Milli Muharip Uçağın motoruna giden yolda birer basamak. 

Ekibimizin bir kısmı TEI-TF6000 sürecini yönetiyor. Parça imalatları devam ediyor. Aksesuvarlarının bazılarının tedariğinde sorun yaşadık. Onlar takvimi biraz etkileyecek. Bir aksilik olmazsa yaz sonu, sonbahar gibi motorumuzu çalıştırmayı hedefliyoruz. Bu motoru çalıştıracağız ki burada yaptığımız tasarımın ne kadar iyi çalıştığını göreceğiz. TEI-TF6000 motorunu bir nevi teknoloji kazanım motoru olarak kurguladık."

AĞRI DAĞI'NDA YÜKSEK İRTİFA TESTLERİ

TEI aynı zamanda milli imkanlarla üretilen motorların yüksek irtifa hava şartlarında test işlemleri için seçilen adresle de adından söz ettiriyor. Havacılık motorlarının farklı irtifa koşullarında test edilmesine olanak sağlayan 8 metre eninde ve 14 metre uzunluğundaki mobil motor test bremzesi, önümüzdeki günlerde Doğu Anadolu'nun en yüksek noktalarından Ağrı Dağı'nda önemli bir tecrübeye imza atacak.

Prof. Mahmut Faruk Akşit, çalışmaları şöyle anlatıyor:

"3-4 konteyner olacak şekilde bölerek, tamamen modüler bir motor test bremzesi geliştirdik. Tasarımının tamamı TEI'ye ait. Yüksek irtifaya sahip, Türkiye'nin doğusundaki dağlarımıza bakıyoruz. Mesela Ağrı Dağı olabilir. Bizim geliştirdiğimiz mobil motor test bremzesini Ağrı Dağı'na götürüp kurarak test yaptığınızda aslında 17 bin ila 20 bin feette test gerçekleştirmiş oluyorsunuz. Bu da gerçek uçuş şartlarına çok yakın oluyor. Bir aksilik olmazsa bu yıl içinde ilk testlerimizi Doğu Anadolu Bölgesi'nin yüksek yerlerinde yapacağız."