ABD tarafından ekonomik saldırılara maruz kalan Türk lirası dolar karşısında tarihinin en büyük değer kaybını yaşamıştı. Doların ateşi ilişkilerin yumulşaması ile birlikte sönse de döviz kuru 5 TL'nin altına halen inemedi. Vatandaşın döviz mevduatı 31 Ağustos'tan bu yana 6.1 milyar dolar arttı. Vatandaş dolar düştükçe artık ucuz olduğunu düşünüp satın alıyor. Ancak bu durum doların 5'in altına inmesini engelliyor. Doların çıktığı zirve noktadan inişe geçtiği 31 Ağustos'tan bu yana şirketlerin döviz mevduatı da 1.4 milyar dolar arttı.
Vatandaşın dolar ve altında 'ucuzken al pahalıyken sat' stratejisi bu sıralar sürekli düşmesine rağmen dolarda kendini gösteriyor. Dolar kurunun 7.20'ye çıkmasının ardından 8 milyar dolarlık satış yaparak kurun yönünü aşağı çevirmesinde etkili olan gerçek kişiler yani vatandaş 31 Aralık'tan sonra ise dolar toplamaya başladı.
Gerçek kişilerin döviz mevduatı (DTH) 91,6 milyar dolarken 31 Haziran'da 83,6 milyar dolara gerilemişti. O günden sonra doları ucuz bulan vatandaş sürekli döviz alıp mevduat yapmaya başladı ve dolar mevduatını 6,1 milyar dolar artırdı ve 89,8 milyar dolara çıkırdı.
Hafta bazında bakıldığında vatandaşın döviz mevduatı 5 Ekim haftası hariç her ay 500 milyon ile 1.3 milyar dolar arasında yükseldi. En büyük artış eylül ayının ilk haftasında 1.3 milyar dolar olarak gerçekleşen vatandaşın Döviz Tevdiat Hesapları (DTH) son olarak 9-16 Kasım haftasında 896 milyon dolar tırmandı.
Şirketler sakin davrandı
Merkez Bankası'nın açıkladığı rakamlara göre döviz borçlusu şirketler ise aynı dönemde dolar ve Euro mevduata karşı daha temkinli yaklaştı.
Şirketlerin döviz mevduatı 66,3 milyar dolarken bu tutar 16 Kasım'da 67.7 milyar dolar oldu. Yani ancak 1.4 milyar dolar yükseldi. 31 Ağustos öncesinde ise döviz kurunun zirve yaptığı zamanda şirketlerin döviz mevdutı 70 milyar doları bulmuştu. Yani zirveden itibaren vatandaş ile birlikte yaklaşık 4 milyar dolarlık mevduat bozan şirketler daha sonra bunun 1.3 milyarını yerine koydu. Bu da kur üzerinde önemli bir etki yapmadı.
2.80'den toplamışlardı
Toplamda ise vatandaşın ucuz bulduğu için yani artık dip yaptığı beklentisi ile döviz alıp mevduat yapan vatandaşın bu tavrı ile toplamda döviz mevduatı 31 Ağustos'tan 16 Kasım'a kadar 7.5 milyar dolar arttı. 157.5 milyar dolara ulaşan toplam DTH miktarı 29 Nisan 2016'da 166,4 milyar dolar ile en yüksek düzeyine çıkmıştı.
Kişilerin döviz mevduatı ise 103.9 milyar dolar ile zirve noktasına yine aynı tarihte ulaşmıştı. Bu tarihte dolar kurunun 2.80'e kadar gerilediği dikkat çekiyor. 31 Ağustos'ta ise 6.54 ile zirve noktasına yakın olan kur sonrasımda aşağı gelmeye başlamıştı. Şu anda zirve noktalarına göre vatandaşın döviz mevduatı 14 milyar dolar toplamda ise 9 milyar dolar daha düşük düzeyde bulunuyor. Çünkü o günden beri şirketlerin döviz mevduatı 5.1 milyar dolar daha fazla.
Yorum Yazın