Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya’nın başkenti Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığı görüşmenin arka planına ilişkin değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, “İkili görüşmenin ana gündem maddesi kuşkusuz İdlib’de yaşanan son gelişmelerdir. Bu görüşmenin ardından Türkiye Esed yönetimini vurabilir.” yorumunda bulundu.
Uzmanlar, Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi’ne (ANKASAM) Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bugün gerçekleşen görüşmeye ilişkin dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu.
“Türkiye-ABD yakınlaşması Rusya’yı rahatsız ediyor”
Türkiye'nin Suriye'de bulunan askeri konvoyuna geçtiğimiz hafta düzenlenen ve üç sivilin hayatını kaybettiği saldırı sonrası İdlib yeniden ana gündem maddesinin ikili görüşmede ele alınacağını hatırlatan ANKASAM Avrasya Danışmanı Prof. Dr. Giray Saynur Derman, “Rusya, Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) bir yakınlaşma sürecinde olmasından rahatsızlık duymaktadır. Çünkü Türkiye ile ABD arasındaki uzlaşı, ABD’nin hava sahası kontrolünde Türkiye’yle birlikte hareket edeceği anlamına gelmektedir.” şeklinde konuştu.
“Türkiye Esed yönetimini vurabilir”
Dikkat çeken bir değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Giray Saynur Derman,sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ankara ile Moskova arasındaki ilişkiler böyle devam ederse, Türkiye Esad yönetimini vurabilir. İdlib’de yaşananlar, durumun bıçak sırtı olduğunun göstergesidir. Rusya, Esed yönetimini ısrarla desteklemektedir. İdlib konusunda Türkiye’yle aynı görüşte değildir. Oysa İdlib Meselesi’nin çözümü, Türkiye’nin bölgesel güvenliğini doğrudan etkilemektedir. Ayrıca bu bölgedeki operasyonlar neticesinde yeni bir göç hareketinin oluşması da ihtimal dahilindedir. İdlib’deki 9. Askeri Gözlem Noktası’ndaki askerlerin durumu da önemli bir konudur. Dolayısıyla tüm bu yaşananlar değerlendirildiğinde, Astana Süreci’nin geleceğinin belirsiz olduğunu görmekteyiz.”
“İdlib sorununun temelinde, Rusya tarafından Türkiye’nin çıkarlarının anlaşılamaması yatmaktadır”
Rusya’da bugün gerçekleşecek olan Erdoğan-Putin görüşmesine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Araştırmacı Timur Akhmetov,“Unutulmamalıdır ki, Soçi Mutabakatı da Erdoğan’ın ziyareti esnasında yapılmıştı. Bu mutabakat kapsamında Türkiye’ye belli yetkiler verilmişti. Taraflar arasında muhalif güçlerin mevcut terör örgütlerinden ayrılmasının zamanı belirlenmişti. Günümüzde İdlib’deki sorunun temelinde, Rusya tarafından Türkiye’nin ulusal çıkarlarının anlaşılamaması yatmaktadır. Gerçekleşecek bu ziyarette ise bu durum değişebilir. Çünkü Rus yetkililer, Türk tarafının güvenlik endişelerini ciddiye alıp; politik meselelerden ziyade askeri meselelere odaklanacak gibi bir görüntü var.” şeklinde konuştu.
“Türkiye’nin Suriye’deki çıkarları ABD ile örtüşmüyor”
Rusya ve İran’ın Suriye’nin yanında yer alacağına dikkat çeken Emekli Büyükelçi Halil Akıncı, “İki ülke de ABD’nin bölgedeki varlığından rahatsızdır. Gerçekleşecek ziyarette Cumhurbaşkanı Erdoğan’a söylenecek şey de ABD’yle anlaşmaktan vazgeçmesi ve İdlib’i rejim güçlerine bırakması olacaktır. Unutulmamalıdır ki bahsi geçen uzunluktaki bir güvenli bölge, daha önce Irak’ta denenmiş ve bölge, bir anda Kürtlerin; dolayısıyla ABD’nin kontrolüne girmişti. Daha sonrasında da bu örgütler Suriye’ye geçmiş ve ABD’nin bölge politikasının iyi niyetli olmadığı anlaşılmıştır. Yani Türkiye ve ABD, NATO’da müttefik olabilirler; fakat Suriye’deki çıkarlarımızın ABD’yle örtüşmediği açıktır.” dedi.
“Esad rejimi, giderek zafere yaklaşmaktadır”
“Türkiye, başlangıçta yaptığı hatayı bir şekilde temizlemelidir. Çünkü Suriye’nin parçalanmasını ne Türkiye ne de Esad istemektedir.” iddiasında bulunan Emekli Büyükelçi Halil Akıncı, sözlerini şöyle tamamladı:
“Esad da ne ABD’yi ne Rusya’yı ne de İran’ı istemektedir. Ancak Türkiye’yle anlaşamadığı sürece, onlara ihtiyacı olacaktır. Kısacası stratejik çıkarlarımız ortaktır. Türkiye, Suriye politikasında 180 derecelik bir dönüş yapmadığı takdirde, çözüm mümkün değildir. Çünkü Esad rejimi, giderek zafere yaklaşmaktadır. Erdoğan-Putin görüşmesinde de Rusya tarafı önümüze bu konuları sunacaktır. Türkiye’ye S-400’leri satarak hem ABD’yle aramızı açtı hem de ülkesi hiçbir şey kaybetmedi. Bundan dolayı Putin de Türkiye’ye Esad rejimiyle anlaşmayı diretecektir. Türkiye’nin mevcut konjonktürde başka çaresi bulunmamaktadır. Belki birkaç taviz alabilirsek bizim yararımıza olacaktır.”
Yorum Yazın