Hurda araçlara yeni düzenleme

Meclis'te yasalaşan vergi düzenlemelerine ilişkin torba yasaya göre, hurda teşviki ile 16 yaş ve üzerinde yaklaşık 6 milyon yaşlı araç trafikten çekilmesi halinde 10 bin TL'lik ÖTV indiriminden yararlanacak.

Türkiye'de yaşı 16'nın üzerinde olan 4.3 milyon adet otomobil, 163 bin minibüs ve 779 bin adet kamyonet bulunuyor. Bunlara yine 16 yaş üstü diğer ticari araçlar eklendiğinde rakamın 6 milyonu bulduğu belirtiliyor.

Kanuna göre, eski bakanlara ve TBMM'nin eski üyelerine görevde bulundukları sırada verilen diplomatik pasaportların, görevlerinin sona ermesi halinde de geçerliliği devam ettirilecek.

Amme borçlusunun hacizli malı üzerinde tasarrufuna imkan verilmek suretiyle kamu alacaklarının tahsilatında etkinliğin artırılması amaçlanıyor. Haczedilen malların ilgili kanuna göre tespit edilen değeri esas alınarak tahsilat yapılması ve buna bağlı olarak haczin kaldırılabilmesine imkan veriliyor.

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince haczedilen mal üzerindeki hacizler şu şartların sağlanması halinde kaldırılacak:

"Hacizli malın ilgili kanunda sayılan mallardan olması. Hacizli mala biçilen değer ile yüzde 10 fazlasının, ilk sırada haciz tatbik eden tahsil dairesine ödenmesi. Hacizli mala ilişkin takip masraflarının ayrıca ödenmesi. Hacze karşı dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi."

Haczin kaldırılması halinde aynı mala, haczin kaldırıldığı tarihten itibaren 3 ay müddetle haciz tatbik edilemeyecek.

Bu düzenlemeden yararlanmak üzere başvuruda bulunarak hacze karşı açtığı davalardan vazgeçen borçlunun, haczi kaldırılan mal ile ilgili açtığı davalar mahkemelerce incelenmeyecek."

Yenilenebilir enerji kaynakları teşvik ediliyor

Apartmanlarda yer alanlar dahil olmak üzere, konutların çatı veya cephelerinin yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanılması teşvik ediliyor. Bu suretle üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar vergiden muaf esnaf kapsamına alınacak.

Bu şekilde kurulacak üretim tesisinin kurulum gücü 10 kilovatı geçmeyecek, üretim ve tüketim tesisi aynı noktada yer alacak.

Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında ana gayrimenkulün ortak elektrik ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla çatı veya cephelerde kurulacak elektrik enerjisi üretim tesisinden kat maliklerince elde edilecek gelirler de muafiyet kapsamında olacak.

Bu tesisten üretilen enerjiyi satanların belge düzenleme, defter tutma, beyanname verme yükümlülüğü olmayacak.

Kreş ve gündüz bakımevi hizmeti vergi dışı bırakılıyor

Kadınların çalışma hayatına katılmasının teşviki amacıyla işverenlerce okul öncesi çağındaki çocuklar için verilen ve ücretin bir parçası olan kreş ve gündüz bakımevi hizmeti vergi dışı bırakılıyor.

Buna göre, işverenlerce iş yerinde kreş ve gündüz bakımevi hizmetlerinin verilmediği durumlarda, ödemenin doğrudan bu hizmetleri sağlayan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine yapılması şartıyla her bir çocuk için aylık, asgari ücretin aylık brüt tutarının yüzde 15'ini aşmamak üzere bu istisnadan yararlanılacak. Bu yüzde 15 oranını, asgari ücretin aylık brüt tutarının yüzde 50'sine kadar artırmaya ve kanuni seviyesine getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra hizmet erbabına, "karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları" gibi adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar, çalışanın tabi olduğu mevzuata göre kıdem tazminatına ilişkin söz konusu istisna tutarın hesabında dikkate alınacak.

Net asgari ücretlilere, bu yılın ocak ayında maaşının net asgari ücretin altında kalması halinde, bu durumu telafi edecek şekilde asgari geçim indirimi sağlanacak.

Hizmet erbabına hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra, "karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar ile iş kaybı, iş sonu ve iş güvencesi tazminatları" gibi çeşitli adlar altında yapılan ödeme ve yardımlar ücret kapsamında sayılacak.

Vergi mahremiyetinin ihlali sayılmayacak

Kamu kurum ve kuruluşları tarafından mükelleflerden talep edilebilen, kurum ve kuruluşların görevleriyle doğrudan ilgili ve görevlerinin ifası için zorunluluk ve süreklilik arz eden bilgilerin, bu kurum ve kuruluşlara verilmesi vergi mahremiyetinin ihlali sayılmayacak.

Düzenlemeyle, adi ortaklıklar gibi tüzel kişiliği olmayan veya vakıflar, dernekler ve üniversiteler gibi tüzel kişiliği olan teşekküllerin sona ermesi durumunda, bunlar hakkında sona erme tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak yapılacak tarhiyatlar ve kesilecek cezaların muhatabı netleştiriliyor.

Gıda veya ilaç gibi bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilmesi gereken emtianın emsal bedeli, takdir komisyonu kararı olmaksızın mükelleflerce değerlendirilebilecek. Mükellefler, bu mahiyetteki imha işlemleri için Maliye Bakanlığına başvuracak.

Kanunla, yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırım yapacak tam mükellef sermaye şirketlerine, işe başladıkları hesap dönemi ve bu dönemi takip eden hesap döneminde sermaye olarak yurt dışından getirilen yabancı paralar için yeni bir değerleme müessesesi getiriliyor.

Böylece bu amaçla getirilen yabancı paraların, işe başlanılan hesap dönemini takip eden hesap dönemi sonuna kadar kullanılmayan kısmı ile yatırım teşvik belgesinde öngörülen yatırımları gerçekleştirmek üzere kullanılan kısmı için, yabancı para değerlemesi nedeniyle ortaya çıkacak vergisel sonuçların önlenmesi amaçlanıyor.

Fatura ve fiş düzenlemeyenlere ceza

Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dahil olmak üzere; verilmesi ve alınması gereken fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kağıt olarak düzenlenmesi ya da hiç düzenlenmemiş sayılması halinde, bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 240 liradan aşağı olmamak üzere, bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının yüzde 10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Bir takvim yılı içinde, her bir belgede tespit edilen usulsüzlükler için kesilecek cezanın toplamı 120 bin lirayı geçemeyecek.

Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dahil olmak üzere; perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin, düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının, düzenlenen belgelerin aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verildiğinin, gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin veya elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kağıt olarak düzenlendiğinin tespiti ya da bu belgelerin hiç düzenlenmemiş sayılması halinde, her bir belge için 240 lira özel usulsüzlük cezası kesilecek. Ancak her bir belge için kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için 12 bin lirayı, bir takvim yılı içinde ise 120 bin lirayı geçemeyecek.

Vergi Usul Kanunu kapsamında kesilen usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında, ilgili kanunda yer alan şartlara uyulması durumunda, kesilen cezanın 3'te 1'i yerine yarısı oranında indirim uygulanacak.

Kanunla, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları, tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamından çıkarılıyor.

Kanuna göre, üretim, yatırım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinin teşvik edilmesi amacıyla, sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerin münhasıran imalat, ilgili kanunlar kapsamında faaliyette bulunan mükelleflerin ise münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanmak üzere iktisap ettikleri yeni nitelikteki makine ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesini haiz mükelleflerin belge kapsamında iktisap ettikleri yeni makine ve teçhizat, Maliye Bakanlığınca ilan edilen faydalı ömür süresinin yarısı dikkate alınmak suretiyle bulunacak amortisman oranlarına göre daha kısa sürelerde ödenebilecek.

Bu düzenlemeden, düzenlemenin yürürlük tarihinden 2019 yılı sonuna kadar iktisap edilecek makine ve teçhizat için yararlanılabilecek. Bu imkandan, sanayi sicil belgesine haiz mükellefler de faydalanabilecek.

Motorlu Taşıtlar Vergisi kapsamında olan minibüs tanımındaki "9 ile 15 oturma yeri" ifadesi "9 ile 17 oturma yeri"; otobüs tanımındaki "en az 16 oturma yeri" ifadesi de "en az 18 oturma yeri" olarak değiştiriliyor.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'na, "taşıtların elektrik motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit edilen ve kilovat (kw) olarak ifade olunan azami güç" ifadesi, "motor gücü" tanımı olarak ekleniyor.

Kanunla, elektrik motorlu otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtı ve benzeri taşıtlar ile elektrik motorlu motosikletler Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu kapsamına alınıyor. Bu araçlar, ilgili kanunun tarifesindeki muadil araçların vergi tutarının yüzde 25'i oranında vergilendirilecek.

Elektrik motorlu panelvan ve motorlu karavanlar, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu kapsamına alınacak. Bu araçlar da muadil araçların yüzde 25'i oranında vergilendirilecek.

Minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtlardan da sadece elektrik motoru olanlar, yaşları itibarıyla vergi tutarlarının yüzde 25'i oranında vergilendirilecek.

Elektrik motorlu taşıtların vergilendirilmesi için, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nda yer alan vergilendirmeye etki eden değişkenler arasına "motor gücü" ibaresi eklenecek.

Nişasta kökenli şekerler için belirlenecek toplam kota, ülke toplam kotasının yüzde 5'ini geçemeyecek. Mevcut düzenlemede bu oran yüzde 10 idi.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna göre, açılmış davalardaki uyuşmazlık, arabuluculuk yoluyla çözümlenirse ve arabulucunun son tutanağına dayalı olarak verilen kararlarda, karar ve ilam harcı 35,90 lira olacak.

Kaldırılan Askeri Yüksek İdare Mahkemelerinin "tarafsız ve bağımsız olmadığı" iddiasıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) yaptığı başvuruları derdest olanlar, düzenlemenin kanunlaşmasından itibaren 3 ay içinde Ankara idare mahkemelerinden yargılamaların yenilenmesini isteyebilecek. Bu sürede başvuruda bulunmayanlar, AİHM'ce münhasıran iç hukuk yollarının tüketilmediği gerekçesiyle verilen kabul edilemezlik kararlarının kendilerine tebliğinden itibaren 3 ay içinde de yeniden yargılama talep edebilecek.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının sosyal hizmet modellerinden yararlanan çocukların, 18 yaşını doldurdukları, korunma, bakım ve tedbir kararlarının sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına başvurmaları halinde, hak sahibi oldukları onaylanırsa talepleri Devlet Personel Başkanlığına bildirilecek. Hak sahiplerinin atamaları il tercihleri dikkate alınarak, kura usulü ile yapılacak ve işe yerleştirmede öncelik sırasıyla lisans, ön lisans ve ortaöğretim mezunlarına verilecek.

Bu kapsamda daha önce ataması yapılan ve görevde bulunanlar, kurumlarının kadroları ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih ve öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanlara atanacak.

Baraj inşaatındaki kamulaştırmalar

Kanunla, baraj inşası için yapılan kamulaştırmalar sonunda, kamulaştırma sahasına mücavir malların sahiplerinin başvurusuyla; çevrenin sosyal, ekonomik veya yerleşme düzeninin bozulup bozulmadığı, ekonomik veya sosyal yönden yararlanılmasının mümkün olup olmadığı, kurulacak komisyon tarafından incelenecek.

Komisyonun yaptığı inceleme sonucunda, çevrenin sosyal, ekonomik veya yerleşme düzeninin bozulduğuna ve taşınmaz maldan yararlanılmasının mümkün olmadığına karar verilmesi halinde, taşınmaz mal kamulaştırmaya tabi tutulacak.

Kanuna göre, organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerince yapılan veya yaptırılan su, kanalizasyon, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme tesisleri, yol yapımı gibi altyapı yatırımları ile küçük sanayi sitelerindeki iş yeri yapımına ilişkin mal teslimi ve hizmet ifaları KDV'den istisna tutulacak.

Kantinlerin kiraya verilmesi KDV dışı

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda, kantin olarak belirlenen alanların okul aile birlikleri tarafından kiraya verilmesi işlemlerine de KDV istisnası getirilecek. Sanayi sicil belgesine sahip işletmelerin, yatırım teşvik belgesi aranmadan imalat sanayisinde kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31 Aralık 2019'a kadar KDV istisnası getirilecek. Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, teknoparklarda, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve üniversitelerin araştırma laboratuvarlarında kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31 Aralık 2019'a kadar KDV istisnası sağlanacak.

Yatırım teşvik belgeli olsun veya olmasın imalat sanayisinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılan ve 31 Aralık 2019'a kadar alınan yeni makine ve teçhizat, mevcut amortisman sürelerinin yarısı kadarlık daha kısa bir sürede amortismana tabi tutularak gider yazılabilecek.

Kanunla, Maden Kanununda değişikliğe gidiliyor.

Buna göre, iki defa ihaleye çıkılan bir sahaya müracaat olmaması halinde söz konusu sahanın aramalara açık hale geldiği, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce ilan edilecek. İlan edilen sahaya 1 aylık sürede de müracaat olmaması durumunda saha, ihale taban bedeli üzerinden ruhsatlandırılacak.

İşletme izni veya bakanlıkça şerh edilmiş rödovans sözleşmesi olmaksızın mücavirdeki sahalara taşmalar hariç olmak üzere; maden ocağı açan, maden üreten veya faaliyetleri durdurulmuş maden sahasında üretim faaliyetinde bulunanlara 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Bu suçtan hüküm giyenler, infazlarının tamamlanmasından itibaren 10 yıl boyunca madencilik faaliyeti yapamayacak.

Linyit ve taşkömürü çıkaran, kamu kurum ve kuruluşlarının iştiraklerinin, bu düzenlemenin yürürlük tarihinden önce sözleşmeye bağlanarak işlettirdikleri yeraltı maden işletmelerinde çalışan rödovansçıların, çalışma saatindeki azalma, ücret artışı ve yıllık izin düzenlemeleri gibi iyileştirmelere bağlı olarak oluşan maliyet artışları desteklenecek.

Kanunla, Türk sporunun ve amatör spor kulüplerinin desteklenmesi amacıyla düzenleme yapılıyor.

Buna göre; Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye'de faaliyette bulunan spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden tevkif edilerek ilgili vergi dairesine kanuni süresinde beyan edilen ve ödenen gelir vergisi tutarlarının tamamı, kulüplere ret ve iade edilecek.

Özel hesaba aktarılan bu tutarlar; sporcu, çalıştırıcılar ve diğer spor elemanlarının, sportif faaliyetlerine ilişkin iaşe, ibate, seyahat, sağlık, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör spor dallarına ilişkin hazırlık kampları, müsabaka, malzeme ve ekipman, federasyon vize, lisans, tescil ve katılım harcamalarında kullanılacak.

Özel hesaptan amaç dışı kullanıldığı tespit edilen tutarlar için amaç dışı kullanılan döneme gelir (stopaj) vergisi tarhiyatı yapılarak vergi cezası kesilecek.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu gelirlerinden engellilere ve yaşlılara yönelik hizmetlere tahsis edilebilecek yüzde 5'lik kısmın kullanım alanı ve usulleri yeniden belirlenecek. Böylece, engellilerin ve yaşlıların topluma uyumunu kolaylaştıracak ve erişilebilirliklerini sağlayacak her türlü proje ve faaliyet ile yapım, kiralama işleri bu kaynak ile gerçekleştirilebilecek.

Terör eyleminin ortaya çıkarılması

Terör eyleminin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı ve faydalı olanlardan hayatını kaybeden sivillerin yakınlarına ikinci istihdam hakkı verilecek.

Kanunla Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunda düzenleme yapılıyor. Buna göre, kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasında, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlanmasına ilave olarak, kamuya gelir elde edilmesi amacıyla da Hazineye ait taşınmazların değerlendirilmesi suretiyle özelleştirilebilmesi sağlanacak.

İstihdam desteği sağlanacak

Kanunla, İşsizlik Sigortası Kanununda düzenlemeye gidiliyor.

Buna göre; 2020 sonuna kadar (1 Ocak 2018- 31 Aralık 2020 döneminde) işe alınan sigortalılar nedeniyle ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenleri için 12 ay süreyle, gelir vergisi stopajı, damga vergisi ve sosyal güvenlik primi desteği teşviki getirilecek. İmalat ve bilişim sektöründe faaliyet gösteren iş yerlerinde ilave işe alınacaklar için daha yüksek tutarda sosyal güvenlik primi desteği sağlanacak.

Kadın, genç ve engelli istihdamında teşvik süresi 12 ay yerine 18 ay olarak belirlenecek.

İmalat sektöründe çalışan küçük işletmelere ve esnafa 2018 yılında uygulanmak üzere, 18 yaşından büyük ve 25 yaşından küçük en fazla iki kişi ilave istihdam sağlamaları halinde gelir vergisi stopajı, damga vergisi, sosyal güvenlik primi ve asgari ücret üzerinden iki ayda bir ücret desteği verilecek.

Kadınların iş hayatına katılmalarını teşvik amacıyla kadın hizmet erbabına işverenlerce kreş ve gündüz bakımevi hizmeti verilmek suretiyle doğrudan veya asgari ücretin aylık brüt tutarının yüzde 15'ini geçmemek üzere sağlanan menfaatlere gelir vergisi istisnası getirilecek.

İşverenlere 2016 ve 2017 yıllarında uygulanan, 100 lira tutarındaki asgari ücret desteği uygulamasına 2018 yılında da devam edilecek.

Gençlerin istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla 18-25 yaş arasındaki sigortalılara ait sigortalı işe giriş bildirgesinin, çalışılmaya başlanılan tarih itibarıyla verilmesine imkan sağlanacak.

Kanuna göre, işe alınanların ücretlerinin, ilgili yılda uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilecek.

Ücret ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtlara ait damga vergisinin aylık brüt asgari ücretin prim ödeme gün sayısına isabet eden kısmı beyan edilmeyecek ve ödenmeyecek.

Sağlanan vergi teşvikleri 2020 yılı aralık ayı aşılmamak üzere, teşvik kapsamına giren çalışanlar için 12 ay süreyle uygulanacak ancak bu süre işe giriş tarihi itibarıyla teşvik kapsamına giren 18 yaşından büyük kadın, 18 yaşından büyük 25 yaşından küçük erkek çalışanlar ile engelli olarak kayıtlı sigortalılar için 18 ay olarak dikkate alınacak.

Bireysel emeklilikte cayma süresi artırılabilecek

Bakanlar Kuruluna; işverenleri aracılığıyla otomatik olarak bir bireysel emeklilik planına dahil olan çalışanların, iki ay içinde sözleşmeden cayma hakkını üç katına kadar artırma yetkisi verilecek.

Kanunla; mevcut düzenlemede, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında olan, şeker kotalarının tespiti ile iptal ve transferleri hakkında kararlar alınması ve uygulanması hakkı Bakanlar Kuruluna geçiyor.

Buna göre, bakanlık; A ve B şeker kotalarının tespiti, iptal ve transferlerine ilişkin teklifi Bakanlar Kuruluna sunacak ve bu konuda alınacak Bakanlar Kurulu kararını uygulayacak.

Yeni şeker fabrikası kurulabilmesi veya mevcut fabrikaların kapasitelerini artırabilmeleri için kota temin etmeleri zorunlu olacak. Bu şirketlere yeni A ve B kotaları tahsisine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Şeker pancarı kotasında değişiklik

Nişasta kökenli şekerler için belirlenecek toplam A kotası, ülke toplam A kotasının yüzde 5'ini geçemeyecek. Mevcut düzenlemede bu oran yüzde 10 idi.

Türkiye Şeker Fabrikalarına ait fabrikaların özelleştirilmesi halinde, Türkiye Şeker Fabrikaları tarafından şirketlere tahsis edilen kotalar da devir tarihi itibarıyla alıcıya aktarılmış olacak.

Özelleştirme sözleşmelerinde yer alan üretim taahhüdünün başlangıç tarihinden itibaren alıcı şirketlerin 5 yıl boyunca her pazarlama yılı için, kendilerine tahsis edilen kotalardan yüzde 90'ın altında arz sağlamaları halinde, ilgili pazarlama yılı kotasının yüzde 90'ı ile arz arasındaki fark kadar kota hakları, Türkiye Şeker Fabrikalarına aktarılacak.

Bu aktarım nedeniyle herhangi bir hak ileri sürülemeyecek ve talepte bulunulamayacak.

Nişasta kökenli şekerler için belirlenecek kota miktarında yapılan değişiklik sonucu ortaya çıkan kota fazlası Türkiye Şeker Fabrikalarına aktarılacak.

Kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde 2003 ila 2014 tarihlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalının eş ve çocuklarından biri, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden biri olmak üzere bir kişi kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilecek.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'a göre günlük ve mevsimlik değişiklikleri karşılamak, doğalgaz temininin azalması veya durmasıyla meydana gelebilecek doğalgaz açığını gidermek, sürekli ve kesintisiz doğalgaz tüketimini sağlamak amacıyla uzun dönemli kontrata bağımlı olmayan, anlık boru gazı ithalatı ve sıkıştırılmış doğalgaz ithalatı yapılabilecek.

Bir takvim yılında yapılabilecek spot boru gazı ithalat miktarı ve uygulama yöntemi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından belirlenecek.

Hazineye ait taşınmazlar, tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşlarına, harca esas değerin yüzde 1'i üzerinden 20 yıl süre ile doğrudan kiralanabilecek.

Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınanlar ile öğrencilere yönelik eğitim ve yurt temini faaliyetinde bulunan kamu yararına çalışan derneklere, belirlenen şartları sağlamaları halinde, mülkiyeti Hazine ile kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde 49 yıl süre ile bedelsiz irtifak hakkı tesis edilebilecek.

Tek hazine kurumlar hesabı

Kanunla, "tek hazine kurumlar hesabı" tanımı yapılıyor.

Tek Hazine Kurumlar Hesabı; işsizlik sigorta fonu hariç olmak üzere kamu idarelerinin mali kaynaklarının bütçenin gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmeksizin karşılığı Hazineden alacak kaydedilmek üzere toplandığı ve Müsteşarlık tarafından yönetilen hesabı" olarak tanımlanacak.

Devletin tüm ödeme ve tahsilat işlemlerinin gerçekleştirildiği tek bir hesabı ya da birbirine bağlı bir dizi hesabı ve kamu hesaplarının konsolide bir biçimde izlenebilmesini sağlayan bütünleştirilmiş bir yapıyı ifade edecek.

Böylece, tek hazine hesabı sisteminin kapsamının genişletilmesi yoluyla kamunun nakit kaynaklarının Hazine Müsteşarlığınca tek bir hesapta etkin bir şekilde takip edilmesi ve yönetilmesi amaçlanıyor.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu'na ekli listeler kapsamına giren mallar, Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde (TGTC) yer alan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (G.T.İ.P.) numaraları itibarıyla tespit edilecek.

Söz konusu cetvellerde yer alan mallar, bugüne kadarki güncellemeler dikkate alınarak, vergi tutar ve oranlarına göre listelenecek.

Cumhurbaşkanlığına bağlanan Savunma Sanayii Müsteşarlığının, silah alımı ve ithalinde vergi istisnasından yararlanmaya devam etmesi için de düzenleme yapılacak. ÖTV Kanunu'na ekli listede yapılan güncelleme çerçevesinde, motorin türlerinin G.T.İ.P. numaraları da güncellenecek.

İhraç kayıtlı teslimlerde ihracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle 3 ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç 3 aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren 15 gün içinde başvuran ihracatçılara 3 aya kadar ek süre verilebilecek.

ÖTV üreticiye iade edilebilecek

Motorlu taşıtların üretiminde kullanılan radyo, hoparlör, monitör gibi ürünler için alınan ÖTV, ilgili ürünlerin faturalarının beyan edilmesi halinde üreticiye iade edilebilecek.

Eti Maden İşletmelerince ihtiyaç duyulan konulardaki Ar-Ge çalışmaları, Ulusal Bor Enstitüsü iş birliğinde yapılabilecek, enstitünün yurt dışında da Ar-Ge faaliyetleri yürütmesi desteklenecek.

Enstitünün görevleri kapsamında desteklenen Ar-Ge projelerine ilişkin tutarlar, enstitü bütçesine gider kaydedilmek suretiyle Ar-Ge projelerinin yürütüldüğü idarelere aktarılabilecek. Bu şekilde aktarılan tutarlar, ilgili idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin açılacak özel hesaplarda izlenecek.

Yürütülen Ar-Ge projeleri kapsamında görev alan yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile doktora sonrası araştırmacılara diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmaksızın burs verilebilecek.

Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen Ar-Ge projeleri için enstitü dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan destek alınabilecek.

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) sektöründe küçük ölçekteki dağıtıcı firmalar, belirli bir büyüklük seviyesini yakalayana kadar yüksek maliyet ve finansman gerektiren yatırımlardan muaf tutulacak.

Ölüm aylığı hakkı

Ölüm aylığı alan hak sahibi çocuklardan, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaş, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan ve öğrencilik nitelikleri devam edenlerin, hizmet akdine tabi çalışmaları durumunda ölüm aylığı hakkından yararlanabilecek.

Ay içerisinde 30 günden az çalıştırılan sigortalıların bildiriminde arşiv yükünün azaltılması, bürokrasi ve kırtasiyeciliğin kaldırılması amacıyla işverenin beyanı kabul edilecek ve ilgili kurumca bu belgeler gerekli görülmedikçe istenilmeyecek.

Konut kapıcılığı iş yerlerinde çalıştırılan sigortalılarla ilgili işverenlere getirilen bildirge ve belge verme yükümlülükleri azaltılacak.

Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları, okul aile birlikleri ile SGK'nin yurt içinde hizmet satın aldığı vakıf üniversiteleri ve özel sektör iş yerleri, prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanacak. Kanundan yürürlüğü girdiği tarihe kadar olan dönemlerde faydalanılan söz konusu prim teşviki destek ve indirimlerinden usulüne uygun yararlanılmış sayılacak.

Söz konusu prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı dönemlerde başvuru tarihinden en fazla 6 aya ilişkin prim teşviki destek ve indirimlerinden faydalanılabilecek. Aynı hüküm işverenler için kanunun yürürlüğe girdiği tüm dönemleri kapsayacak.

Kanuna göre, 10 Haziran 2003 ila 13 Mayıs 2014 tarihlerinde kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalının eş ve çocuklarından biri, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden biri olmak üzere toplam bir kişi kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilecek.

İlgili kanunlara göre gelir veya aylık bağlanan hak sahibi çocuklardan 18 yaş, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaş, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlardan kanun kapsamında sigortalı sayılmaları, ödenmekte olan gelir ve aylıkların kesilmesini gerektirmeyecek. Bu maddenin yürürlük tarihinden önce çalışmaları nedeniyle gelir veya aylıkları kesilenlerin ödemeleri başlatılacak ancak geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmayacak.

Özel sektör işverenlerine asgari ücret desteği bu yıl da devam ettirilecek.

Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen Faiz Destekli Kredi Kullandırılmasına Dair Kanun"un adı "Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen Faiz Destekli Kredi ve Kar Payı Destekli Fon Kullandırılmasına Dair Kanun" olarak değiştirilecek ve gelir kaybı uygulaması, faizsiz fon kullandırımını da içerecek biçimde genişletilecek.

Bakanlar Kurulunca belirlenecek özel veya kamunun doğrudan veya dolaylı olarak hakim sermayedar olduğu bankaların veya ödemeleri Ziraat Bankası kanalıyla yapılmak üzere tarım kredi kooperatiflerinin faiz destekli kredi ve kar payı destekli fon kullandırımı uygulamalarından dolayı doğacak gelir kayıpları, bu amaçla ilgili yıl merkezi yönetim bütçesinde öngörülecek ödenekle sınırlı olmak üzere Hazinece ödenecek.

16 yaş ve üzerinde hurdaya ayrılan araç için 10 bin liraya kadar ÖTV teşviki getiriliyor.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna göre, Enerji Verimliliği Kanunu'na "enerji performans sözleşmesi" tanımı eklenecek ve "uygulama projesi sonrasında sağlanacak enerji tasarruflarının garanti edilmesi ve yapılan harcamaların uygulama sonucu oluşacak tasarruflarla ödenmesi esasına dayanan sözleşme" olarak tarif edilecek.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, enerji tüketimleri veya enerji giderlerini düşürmek üzere enerji performans sözleşmeleri yapabilecek ve 15 yılı aşmayan, yıllara yaygın yüklenmeye girişebilecek.

Bu kapsamda gerçekleştirilecek mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, ceza ve yasaklama hükümleri hariç, Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olmayacak.

Enerji performans sözleşmeleri gereğince yapılacak ödemeler, idarelerin sözleşme konusu enerji alım giderlerinin yapıldığı bütçe tertiplerinden gerçekleştirilecek.

Yıllık yapılacak ödemelerin toplamı, garanti edilen yıllık tasarruf miktarına karşılık gelen tutarı aşamayacak.

Sözleşme bedeli, uygulamanın ekonomik ömrü boyunca sağlanacak toplam tasarruf miktarından eşit veya yüksek olamayacak.

Vakıflar Genel Müdürlüğünün Mardin'de mülkiyetinde bulunan bazı taşınmazları, Süryani cemaatine ait vakıflara devredilecek.

Nispi ödemenin, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin asgari 10 binde 2'si ile azami binde biri arasında tahsil edileceğine yönelik hüküm değişiyor. Buna göre, nispi ödemenin, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin binde birine kadar tahsil edilebilmesi öngörülüyor.

Hizmet ihracatında nispi ödeme tahsil edilmeyecek. Hizmet sektörü için giriş aidatı ve yıllık aidat, 16 yaşından büyükler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarı ile bu tutarın 5 katı arasında belirlenen tutarda tahsil edilecek.

Karayolları Genel Müdürlüğünün ihtiyaç fazlası taşınmazları, Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla özelleştirme kapsam ve programına alınarak özelleştirilecek. Gelirleri, Karayolları Genel Müdürlüğüne aktarılacak.

Kanuna göre, RTÜK'ten geçici yayın hakkı veya yayın lisansı bulunan medya hizmet sağlayıcısı kuruluşlar, bu hak ve lisansları ile yayınlarını internet ortamından da sunabilecek.

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet üzerinden sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcıları üst kuruldan yayın lisansı, bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri de üst kuruldan yayın iletim yetkisi alacak.

RTÜK'ten geçici yayın hakkı veya yayın lisansı bulunmayan ya da bu hak veya lisansı iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletildiği tespit edilirse, sulh ceza hakimi, internet ortamındaki yayınla ilgili içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek. Bu karar, gereği yapılmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilecek. Sulh ceza hakimi, RTÜK'ün talebini en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlayacak. Bu karara karşı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilecek.

İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunmasına rağmen Türkiye'nin taraf olduğu, RTÜK'ün görev alanına ilişkin uluslararası anlaşmalar ve bu düzenlemeye aykırı yayın yaptığı RTÜK tarafından tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının veya platform işletmecilerinin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletimi ile internet ortamından Türkçe olarak Türkiye'ye yönelik yayın yapan ya da yayın dili Türkçe olmamakla birlikte Türkiye'ye yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren yayın kuruluşlarının yayın hizmetleri hakkında da bu hükümler uygulanacak.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun görev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, bireysel iletişim bu madde kapsamında değerlendirilemeyecek ve radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş platformlar ile radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerine yalnızca yer sağlayan gerçek ve tüzel kişiler bu maddenin uygulanmasında platform işletmecisi sayılmayacak.

Kuruluşlar da internet ortamındaki yayınlarına devam edebilmeleri için Türkiye'nin yargı yetkisi altındaki diğer kuruluşlar gibi RTÜK'ten yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de yayın iletim yetkisi alması zorunlu olacak.

İnternet ortamından radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin sunumuna, bu hizmetlerin iletimine, internet ortamından medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmelerine de yayın iletim yetkisi verilmesine, bu yayınların denetlenmesine ve maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri, RTÜK ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 6 ay içinde ortak çıkartılacak yönetmelikle düzenlenecek.

Enerji Piyasaları İşletme AŞ'nin doğalgaz dahil enerji piyasası işlemleri ve emisyon ticareti konusunda yapılan işlemleri, damga vergisinden istisna olacak.

Elektrik Piyasası Kanunu'nda yapılan değişiklikle lisanssız yürütülebilecek faaliyetlere, "elektrik depolama ve talep tarafı katılımı" hizmetleri de dahil ediliyor.

Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında ön lisans sahibi tüzel kişilerin, üretim tesisleriyle ilgili yaptıkları işlemleri harçtan, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar da damga vergisinden muaf olacak.

Nükleer Santraller için teşvik

Türk Petrol Kanunu'nda, mücbir sebep tanımı genişletiliyor. Doğal afet ve savaş hallerinin yanı sıra kısmi veya genel seferberlik hali, genel salgın hastalık, faaliyet ve yükümlülüklerin yerine getirilmesini engelleyen ve yükümlünün kendisi dışındaki nedenlerden kaynaklanan diğer benzeri hallerde, petrol işlemine etkileri oranında petrol hakkı sahibinin hak ve yükümlülükleri ertelenecek.

Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi ve Japonya ile imzalanan nükleer enerji santrali yatırımları, Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da öngörülen teşvik ve desteklerden yararlanabilecek.

Hurda araç teşvikine yönelik düzenleme de kabul edildi. 2019 yılı sonuna kadar olmak üzere 16 yaş ve üzerindeki otomobil, panelvan, minibüs, otobüs, kamyonet ve kamyonları trafikten sildirirse ve bu trafikten sildirdiği aracını imha merkezlerine teslim ederse, bu şartla ihraç edilen veya imha edilen bu araç karşılığında yeni alacağı aynı cinsten araç için 10 bin liraya kadar ÖTV teşviki getirilecek.

Araç cinslerine göre veya araçların özelliklerine göre bu 10 bin liraya kadar olan ÖTV teşvikini farklılaştırma ve farklı belirleme konusunda da Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde çalıştırılabilecek sözleşmeli personel sayısını kurumlar itibarıyla 100'e kadar yükseltmeye ve bu şekilde ilave vize edilecek sözleşmeli personel pozisyonlarında çalıştırılacaklara ödenecek ücreti, tavan ücretin beş katına kadar belirlemeye Maliye Bakanı yetkili olacak

Çeyiz hesabında devlet katkısı oranı yüzde 20'den yüzde 25'e, azami katkı da 5 bin liradan 7 bin 500 liraya çıkarılacak.

Konut desteği artıyor

Kanunla, vatandaşlara konut desteği artırılıyor.

Buna göre, kendisine ait bir konutu olmayanlar, ilk ve tek konut satın almaları halinde desteklenecek. Konut hesabı sisteminin daha etkin hale getirilmesi için, konut alımındaki yüzde 20 olan devlet katkısı yüzde 25'e çıkarılacak.

Devlet katkısı ödemesi, azami 20 bin lirayı geçemeyecek. Bu tutarı 3 katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Devlet katkısı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak ve hak sahibine hesabın bulunduğu banka aracılığıyla ödenecek.

Bakanlık, devlet katkısının haksız yapıldığının tespit edilmesi durumunda, faiziyle bir ay içinde ödenmesi gerektiğini bankaya bildirecek. Vergi dairesi ödeme yapılmaması durumunda bu ödemeyi bankadan tahsil edecek.

2017-2018 eğitim ve öğretim yılında ek ders ücreti karşılığında görev yapmış öğretmenlerden, bu görevlerinden dolayı başvuru tarihinin son günü itibarıyla en az 540 gün sigorta primi ödenmiş olması, öğretmenliğe atanabilmek için aranan özel şartları taşımaları, KPSS'den belirlenen taban puan ve üzerinde puan almış olmaları kaydıyla yapılacak sözlü sınav sonuçlarına göre sözleşmeli personel olarak istihdam edilebilmelerine imkan sağlanacak.

Görüşmelerden

Değişiklik önergesi üzerinde söz alan CHP İzmir Milletvekili Zekeriya Temizel, "17 Kasım 2017 tarihinde Akkuyu Nükleer Santrali için Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi'ne 76 milyar liralık teşvik verildiği" iddiasında bulundu.

Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, nükleer santral projelerine stratejik yatırım statüsü verilmesinde kamu yararı bulunduğunun aşikar olduğunu söyledi. Yılmaz, "Bu nedenle iç hukukumuzda değişiklikle ilgili süreç başlatılmıştır. Elektrik alımı ve tarife konusunda hükümetler arası anlaşma ve elektrik satın alma anlaşması hükümlerine göre hareket edilecektir." dedi.

Rusya ile imzalanan hükümetler arası anlaşmanın ilgili maddesini okuyan Yılmaz, her stratejik yatırım teşvikinin, her iki sözleşmede de tarifelere yansıtılacağını ve stratejik yatırım teşviki bakımından ne tür vergi kalemleri olduğunun ilgili mevzuatta açıkça belirtildiğini anımsattı.

Tasarının kabul edilmesinin ardından TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, birleşimi yarın saat 14.00'de toplanmak üzere kapattı.