Kaz Dağları'nda ne oluyor? İşte 10 soruda Kaz Dağları gerçeği...

Her şey, CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin'in sosyal medya hesabından Çanakkale'de altın arayan Kanadalı Alamas Gold'un CEO'su John Mccluskey'in geçen yıl yaptığı açıklamayı yeniden paylaşmasıyla başladı. “Yabancı işçi çalıştırmıyoruz. Türkler taş taşımakta çok iyiler” ifadesi kullanılan paylaşım, gözlerin Çanakkale'ye çevrilmesine yol açtı. Ardından maden sahasında kesilen ağaçların fotoğrafları eşliğinde “Kaz Dağlarında tabiat katliamı yapılıyor” yaygarası koparıldı. Sonrasında ormanlar talan edilerek kurulan sitelerde oturan birtakım sanatçıların da aralarında bulunduğu ünlüler ağaç kesimine tepki gösterdi. Açıklamalarda 195 bin ağacın kesildiği söylendi. Sonra birbiri ardına açıklamalar yapıldı, kendilerine çevreci diyen bir grup Kirazlı'da eylem yaptı. Peki işin aslı ne? Kanadalı Alamas Gold ne zaman faaliyete başladı? Bölgenin SİT alanından çıkarılmasında hangi CHP'lilerin imzası bulunuyor? Kesilen ağaç miktarı, denildiği gibi mi? Protestoların altında Alman vakıflarının yönlendirdiği kişiler mi var? Türkiye, bu maden sahalarıyla ne kazanıyor ne kaybediyor? İşte on soruda Kaz Dağları gerçeği...

ALMANLAR VAR MI?

Dünya Altın Konseyi verilerine göre dünyada en büyük altın rezervi 8 bin 407 ton ile ABD'de bulunuyor. Bu ülkeyi 3 bin 483 ton ile Almanya takip ediyor. Türkiye ise 506 ton altın rezervi ile 11. sırada yer alıyor. Almanlar, kendi ülkeleri dışındaki altın üretimini engellemeye çalışıyor. Bergama'daki protestolarda da Almanların parmağı çıkmıştı. Çanakkale'deki eylemlerden maksadın yatırımcıyı engellemek olduğu düşünülüyor.

Geçtiğimiz ay LGBT paylaşımıyla çirkin kampanyaya öncülük eden Çanakkale Belediyesi, bu sefer ağaç bahanesiyle ortalığı karıştırdı. Adına “Su ve Vicdan Nöbeti” denilen protesto, CHP'li Çanakkale Belediyesi'nin çağrısıyla yapıldı. Başkan Ülgür Gökhan, protestolarda ön sıralarda yer aldı. Gökhan Alman Konrad Adaneauer Stiftung Derneği ile birçok defa ortak seminerler düzenledi. Almanları şehirde ağırladı. CHP'li Gökhan'ın Almanlarla sıkı ilişkileri Çanakkale'de tartışma konusu oldu. Çanakkale, Almanya'nın Osnabrück şehri ile kardeş şehir.

RUHSATI KİM VERDİ?

AK Parti Grup Başkanvekili ve Çanakkale Milletvekili Bülent Turan, Kaz Dağlarındaki maden sahasının, tartışmalara konu olan Kaz Dağları'nda değil, 40 kilometre uzaklıktaki Kirazlı Balaban Tepesi'nde olduğunu hatırlatarak “Maden sahası ile ilgili ilk ruhsat 12 Mart 2001 tarihli. (AK Parti daha kurulmamış bile). Tüm kurumlar süreci hassasiyetle takip ediyor. ÇED raporuna aykırı bir adıma asla izin verilemez” dedi.

Turan “Bugün Çanakkale'mizde çoğu CHP üyesi iş adamlarımızca 8 bölgede maden arama, 11 farklı bölgede kömür, 40'ın üzerinde ise mermer ocağı çalıştırılmakta” ifadesini kullandı.

NİYE KARŞI ÇIKIYORLAR?

Projeye karşı çıkanlar ormanların talan edildiğini, Atikhisar Barajı'na zarar verme riski bulunduğunu söylüyor. Şirket 14 kilometre uzaktaki barajın kirlenmesinin mümkün olmadığını ifade ediyor. Orman Mühendisleri Odası Genel Başkanı Hasan Türkyılmaz da “Atikhisar Barajı ile ilgili bir olumsuzluk söz konusu değildir. Ormanda bir katliam yoktur. Kanun ve mevzuata aykırı bir durum mevcut değildir” dedi.

O YER KAZ DAĞLARINDA MI?

Hayır, Kaz Dağlarına 40 kilometre uzaklıkta bulunuyor.

195 BİN AĞAÇ KESİLDİ Mİ?

 Bazı çevre örgütleri tarafından özellikle sosyal medyada yapılan paylaşımlarda “Kaz Dağlarında 195 bin ağacın kesildiği” iddia edilmişti. Bakanlık, yaptığı açıklamada kesilen ağaç sayısının 13 bin 400 olduğu duyurdu. Bölgedeki maden faaliyetlerinin sonlanmasının ardından ‘Maden Sahaları Rehabilitasyon Eylem Planı'yla bütün sahanın yeniden ağaçlandırılarak eski hâline kavuşturulacağı vurgulandı.

SİYANÜR KULLANILIYOR MU?

Maden arama faaliyetini yürütecek şirketin proje müdürü Çağın Şen “Kirazlı projemiz kapsamında siyanürün kullanılacağı herhangi bir alan kesinlikle su havzası içinde değildir. Sızdırmazlığı sağlanmış, bütün dünya standartlarında tedbirlerin alınmış olduğu bu alan, Atikhisar Barajı havzası sınırlarının dışında kalacak şekilde konumlandırılmıştır” dedi.

MADENİN SÜRESİ NE KADAR?

Maden işletilmeye başladıktan altı sene sonra kapatılacak.

NE KADAR ALTIN VAR?

Doğu Biga Madencilik sitesinde bölgede 16 ton altın, 108 ton gümüş üretimi planlandığı ifade ediliyor. Yatırım maliyeti ise 168 milyon dolar... Türkiye'nin kazanacağı muhtemel para da 170 milyon dolar civarında.
Alamas Gold'un CEO'su John Mccluskey ise daha ilk kazılarda 93 ton altın rezervine ulaştıklarını söylüyor. Bunun piyasa değeri 4 milyar doların üzerinde...

ÇEVRE HESAP EDİLMİYOR MU?

Devlet, planlamasını madenin zenginlik durumuna göre değerlendiriyor. Yerin üstü ile yerin altındakini karşılaştırıyor. Hangisi daha kazançlı ise ona göre hareket ediliyor.

İKİNCİ OVACIK VAKASI MI?

Gazeteci Zafer Şahin, Türkiye'nin çok ciddi bir altın rezervine sahip olduğunu belirterek, “Dünyadaki belli başlı altın üreticileri bu piyasaya yön veren devletler, Türkiye'nin bu madenleri çıkartmasını istemiyor. Sözde çevreci duyarlılıkları kaşıyarak buna engel oluyorlar” dedi.
Bergama'da da benzer şeylerin yaşandığını hatırlatan Şahin, şunları kaydetti: “Bergamalı köylülerden oluşan bir grup, Boğaziçi Köprüsü'nü trafiğe kapatarak eylem yapmıştı. Sonra anlaşıldı ki o köylüleri o bölgede faaliyet gösteren Alman vakıfları finanse ediyormuş. Necip Hablemitoğlu da ‘Türkiye'de çok ciddi bir altın rezervi var ve Almanya bunun çıkartılmasını istemiyor. Bunu engellemek için de Türkiye'de sözde çevreci hareketleri finanse ediyor' demişti. Bu çok somuttur. Aralarında bir avukatın da olduğu HDP'lilerin Alman vakıflarından aldığı paralarla orada sözde çevreci bir bilinç oluşturmaya çalıştığı söyleniyor.
FETÖ'nün 1 numaralı finansörü Akın İpek, 2005'te 44.5 milyon dolar gibi komik bir bedelle yıllık 8.3 milyar dolar gelir getiren Ovacık madenlerini satın aldı. Bergama'daki çevre eylemleri ne hikmetse Akın İpek o madenleri aldıktan sonra bıçak gibi kesildi.”

CHP'LİLER YİNE ÖN SAFTA

Maden önündeki sözde çevre eylemine CHP'li vekiller Muharrem Erkek, Orhan Sarıbal, Veli Ağbaba, Özgür Ceylan, Gamze Taşcıer ile Çanakkale Belediye Başkanı CHP'li Ülgür Gökhan da destek verdi. Oysa bölgeyi SİT alanından çıkaran belgeyi Mimarlar Odası Başkan Yardımcısı Prof. Dr. İclal Sema Dinçer ile Seniz Atik imzalamıştı. Atik, CHP'den milletvekili adayı olmuştu.

BİLEREK TANSİYONU YÜKSELTMEYE ÇALIŞIYORLAR

Çanakkale'nin Kirazlı bölgesinde yapılan altın madeninin etrafında yaklaşık 20 köy bulunuyor. Bu köylerin yedisi ise doğrudan maden sahasıyla ortak çalışıyor. Bölgedeki köylülerin birçoğu ekmeğini bu maden sahasından kazanıyor. Tepkilerin aksine yapılan işin doğru olduğunu söyleyen muhtarlar farklı bir elin devrede olduğunu iddia ediyor. Tartışmaların odağındaki bölge olan Kirazlı'nın muhtarı Orhan Can ile konuştuk. Muhtar Can “Bölgenin bir numaralı ismi benim ama kimse bize danışmadan madeni eleştiriyor. Bize ulaşan ilk siz oldunuz. Bilerek tansiyonu yükseltiyorlar. Köyümden 20 kişi madende çalışıyor. Firma yetkilileriyle her ay düzenli toplantılar yapıyoruz, bizi bilgilendiriyorlar. Köye tersine bir göç bile yaşandı. Maden sahası birçok haneye ekmek kapısı oldu. ‘Para alıp sustuk' diye bir durum mevzubahis değil. Takipçisiyiz, yanlış bir durum olursa gereken tepkiyi önce biz gösteririz” dedi.

KARŞI DEĞİLİZ

Maden sahasının yanında bulunan bir diğer köy ise Serçiler... Muhtarı Mehmet Ali Uzun da benzer şeyleri söylüyor. Muhtar Uzun “Köyümden 15 kişi madende çalışıyor. Hadise, 20 yıllık bir mevzu... Ortaya atılan asılsız iddialar ve çarpık ifadelerle milletin aklı karıştırılıyor. Bölge insanı, yapılana karşı değil. Yöre halkı bunu istemezse zaten çalışmalar durdurulur. Devlet, vatandaşına niçin kötülük etsin? Memleketimiz kazanacaksa çalışmaların arkalarındayız. Gidip bölgede gördük, aksi bir durum olmadığında hemfikir olduk. Provokasyonlara gelinmemeli” diye konuştu.

18 YILDA 302 TON ALTIN ÜRETİLDİ

Türkiye 506 ton altın rezerviyle dünyada 11'inci. Birçok ilde yatak var. Ancak 13 madende üretim yapılıyor. Yıllık çıkarılan miktar 27 ton. 2019 yılında da bu üretimin yaklaşık 33 ton olması hedefleniyor. Kesintisiz 2001 yılından 2018 yılına kadarki 18 yıllık süreçte ise Türkiye'de 302 tonluk altın üretimi yapıldı.